Logo One Planet
Unifaciale chopper
Unifaciale chopper

Een ander licht op Noord-Afrikaanse prehistorische artefacten?

6 september 2017 | Werktuigen uit Marokko

Een ander licht op Noord-Afrikaanse prehistorische artefacten? Wij blijken ouder dan gedacht. In een grot in de buurt van het Marokkaanse Marrakesh zijn botresten gevonden die aantonen dat Home sapiens al zeker 280 tot 350 duizend jaar geleden leefde, dat wil zeggen 100 duizend jaar eerder dan tot nog toe werd aangenomen. Ook blijkt dat onze soort zich niet in het huidige Ethiopië heeft ontwikkeld maar verspreid over het Afrikaanse continent. Wat betekent deze nieuwe kennis voor de grote verzameling Noord-Afrikaanse prehistorische artefacten van het Museon? Moeten we hun geschiedenis herschrijven? Nieuw onderzoek zal dat moeten uitwijzen.

In de collectie zit een groot aantal vuistbijlen, die werden gemaakt door Homo erectus en vervolgens Homo heidelbergensis - twee soorten die aan Homo sapiens voorafgingen. Hun grote vuistbijltraditie (het Acheuléen), zo’n 1,5 miljoen jaar geleden ontstaan, eindigde ongeveer 250.000 jaar geleden. Hebben de vroege Homo sapiens deze traditie voortgezet? En hoe dan precies? Voor het beantwoorden van deze twee vragen is de vondst in Marokko van groot belang.

Duidelijk is dat latere Homo sapiens in Afrika aan twee kanten bewerkte werktuigen (bifacen) maakten die erg op vuistbijlen leken, ook al waren ze meestal kleiner. Hoe deze werktuigen verband houden met de eerdere grote vuistbijltraditie is onduidelijk. Werd de techniek gekopieerd? Of heeft men simpelweg een voor de hand liggende manier van steenbewerking opnieuw uitgevonden? De bij de Marokkaanse Homo sapiens aangetroffen werktuigen zijn overigens geen vuistbijlen. Ze lijken meer op de stenen werktuigen die de Neanderthalers - een vierde mensensoort - wat later in Europa maakten. Een mooie legpuzzel voor archeologen dus!